Ik word verrast door de actualiteit die vandaag door de Bijbeltekst heen schemert. De actualiteit van God en de actualiteit van leven anno nu. Want is in onze tijd natuurbeleving niet alom tegenwoordig? Maar wat is een gezond opgaan in je omgeving? Wanneer wordt het afgoderij? Probleem blijft dat de culturele lucht in het nabije Oosten ten tijde van het ontstaan van dit stukje Wijsheidliteratuur niet de onze is. Maar gelukkig zijn er muzikanten zoals Leonard Cohen.

Wijsheid 13,1-9
Van nature dwaas waren alle mensen,
die van God niet wisten,
die niet in staat waren
in de zichtbare goederen Hem die is te herkennen,
die wél de werken zagen, en tóch de Kunstenaar niet kenden,
maar die het vuur, de wind, of de trillende lucht,
of de sterrenwereld, het geweld van het water,
of de lichten aan het uitspansel
beschouwden als goden die de wereld besturen.
Als zij van deze dingen goden gemaakt hebben
omdat zij bevangen waren van hun schoonheid,
dan mogen wij weten dat de Heer van dit alles
zoveel schoner is:
want de Schepper van dat alles
is ook de oorsprong van alle schoonheid!
En als zij getroffen waren door de kracht
en het geweld van die dingen,
laten zij dan begrijpen
dat de Maker van dat alles zoveel machtiger is!
Uitgaande van de grootheid en de schoonheid van de schepselen
kan men immers door vergelijking komen
tot de kennis van de Schepper!
Zeker, men mag deze mensen niet al te streng berispen:
zij dwalen wel, maar zij zoeken toch God
en willen Hem vinden.
Zij onderzoeken zijn werken waartussen zij leven,
en geloven hun ogen, want wat zij zien is mooi.
Anderzijds zijn zij toch niet te verontschuldigen:
want als zij in staat geweest zijn
door te stoten tot de kennis van het heelal,
hoe hebben zij dan de Heer van dat alles
niet tevoren ontdekt?

‘Natuuraanbidding’ zet de Willibrordvertaling als kop boven deze lezing. De Nieuwe Bijbelvertaling kopt: ‘De dwaasheid van afgodendienst’. Maar wanneer is opgaan in je natuurlijke omgeving afgoderij? Wanneer is het vindplaats van geloven? En hoe kun je dat te weten komen?

Leonard Cohen zingt in Anthem:
There is a crack in everything
That’s how the light gets in.

In mijn woorden:

Kijk niet te lang terug op al datgene dat jou niet is gelukt
– het leven is nooit een mislukking: je bent mens, geen God
Kijk niet te lang terug op de offers die je moest brengen om te komen waar je nu bent
– deze offers hebben jouw leven zin gegeven
Laat los wat jij niet kunt controleren
– en proef de ruimte die ontstaat, ruimte waardoor Goddelijk licht op jou kan schijnen
Jij kunt het leven delen. Graag, doen…
– maar je kunt het niet vervolmaken, dat kan alleen God.
Waardeer wat je ziet en waar jij mee verder kunt, te beginnen bij je thuissituatie
– het leven is waardevol.

Jack Steeghs