Carnaval en Vasten

De overgang Carnaval – Vasten is een scherpe: lees maar mee met mijn overweging tijdens Carnaval in Hernen-Leur en enkele dagen later: Vasten in Hernen-Leur…

Carnaval: ‘de mooimakers’
Van geloof wordt wel eens gezegd dat het uiteindelijk een mysterie is. Wie alles in geloof – en hier in de kerk – met zijn volle verstand wil begrijpen, die komt bedrogen uit.
Uiteindelijk maak je veel keuzes in je leven na wikken en wegen, maar wél met een sprongetje aan het eind, dat niet altijd voor iedereen meteen te begrijpen is. Maar wel invoelbaar.

Zoiets moet ook aan de hand zijn met Carnaval. Toen ik de prins en de jeugdprinses onlangs vroeg waarom ze ‘ja’ zeiden op de vraag, om dit jaar te heersen over het Soppersrijk, toen kreeg ik als antwoorden:
– ‘Ik hou van gezelligheid’
– ‘Ik droom van Bergharen – Hernen – Leur als één geheel’
– ‘Carnaval verbindt mensen, daar wil ik mijn steentje aan bijdragen’
– ‘Carnaval is geen katholiek feest maar een dorpsfeest dat bruggen slaat.’

Daarom zijn Bas d’n Twidde en Ilsa d’n Urste zeer geschikt, daarom zie ik ze als echte mooimakers.

In het dagelijkse leven is Prins Bas d’n Twidde een vakman die veranda’s en serre’s maakt. En hij houdt van een strandfeestje. Daarom koos ik speciaal voor hem de eerste lezing uit de Bijbelse tijd, dat het volk van God rondtrok door de woestijn…
Daar gebeurde heel lang geleden van alles, daar in die woestijn. We hebben het dan over ongeveer 3500 jaar geleden. Kerken zoals we ze nu kennen, die waren er nog niet, ook waren er nog geen steden of dorpen. Eerder nederzettingen. Mensen trokken rond, van plek naar plek, naar daar waar het goed toeven is.
En weet je wat zo wonderlijk is, wat wij nu zóveel eeuwen later gewoon met deze woestijnvolkeren delen, dat is dat er vakmensen nodig zijn. Er waren destijds – net als tegenwoordig – vakmensen nodig, om de leefomgeving te ontwerpen, te maken en in te richten. Wat toen een tent was, is nu bij Prins Bas d’n Twidde een veranda.

En in die Bijbelse tijd werd gezegd: als mensen een vak beheersen, dan komt dat niet uit de lucht vallen, dat is dan wijsheid, gekregen van God. We kunnen hier dus gewoon met elkaar vaststellen: met de keuze voor Prins Bas d’n Twidde is er een wijze prins aangetreden.

En ook Jeugdprinses Ilsa d’n Urste past naadloos in het verhaal. Begonnen met de roeping van schoonheidsspecialiste, is zij zich nu aan het omscholen tot pedicure. In de Bijbelse woestijntijd was hygiëne en een goede verzorging gewoonweg nodig om te kunnen overleven. En áls dan die basis voor mekaar is, dan komt er het extraatje: wie wil er niet méér elegant door het leven gaan? Wie wil er niet een mooier mens worden? Nou, die wijsheid heeft Ilsa d’n Urste allemaal in huis.

En dan zijn we er nóg niet, want prins en jeugdprinses zijn allebei echte ondernemers – zelfstandigen, waar er opvallend veel van zijn in Bergharen, Hernen en Leur.
Toen ik Bas d’n Twidde vroeg hoe de zaken ervoor staan en dan met name in de tijd van de economische crisis, in een tijd dat elke ondernemer beproefd wordt, toen zei hij nuchter: ‘kwestie van aanpassen. Wij maakten toen bouwpakketten die klanten zelf in elkaar konden zetten.’
En Ilsa d’n Urste ging omscholen toen ze in een stage zag: ‘maar dát wil ik ook.’ Kijken naar vakmensen, doet leren en verlangen naar alles wat het leven mooier maakt. Dan wil je niet meer anders. Ook daarom wordt het Soppersrijk dit jaar aangevoerd door mooimakers. Als je het even niet weet: kijk het bij hen af en doe mee!

In de tweede lezing, in het evangelie dat we lazen, daarin gaat het meedoen met het feestmaal – dat zomaar gratis wordt aangeboden – niet vanzelf. In een gelijkenis laat Jezus zien dat het koninkrijk van God veel weg heeft van een feest, zoals Carnaval. Een feest waarbij het niet past om negatief te zijn of smoesjes te verzinnen. Waarom? Omdat we mensen zijn. Wij worden niet geboren om altijd op onszelf te zijn, wij worden niet geboren om te blijven hangen in narigheid. Dat is geen leven.

Het is bijna Vastentijd – een tijd van inkeer, naar binnen gekeerd leren van de persoon wie je te diepste bent en wat jou te doen staat – daarom is het nú tijd om de teugels los te laten, de boel de boel te laten, even te vergeten wat er allemaal voor zorgen op jouw bordje liggen. Wie je ook bent, wat je ook doet, hoe oud of jong, fit of aan de stoel gekluisterd: doe op jouw manier met ons mee. Lukt dat meedoen niet en heb je behoefte aan bezoek, laat het dan even weten, dan komen wij naar jou toe.

Een feest zoals Carnaval maakt de dorpen mooier, verbindt mensen vanuit wie ze zijn tot een mooiere samenleving. Of om het met de lijfspreuk van de prins te zeggen: ‘kiep of ende, mooi da ge d’r bij bent.’

(Bron: Exodus 31, Lucas 14)

Vasten
Vasten is iets anders dan gewoon doorgaan op de oude voet – zelfs als je het heden gewoonweg positief waardeert…
Vasten is bewust tijd nemen voor jezelf, of preciezer gezegd: Vasten is tijd nemen voor ‘de binnenkamer van je ziel’. Vasten is eerlijk ‘naar binnen kijken’ en je voor de geest halen hoe ‘de binnenkamer van je ziel’ eruit ziet…

Hulpvragen helpen daarbij: hoe was mijn afgelopen tijd? Wat ging goed? Privé? En in werk? En welk beeld hoort bij mij als het me voor de wind gaat? Misschien een beeld waar ik eerder mee geworsteld heb of steun aan heb gehad? – Hou dat beeld vast voor straks…
Wat kan beter? En wat is mijn aandeel in dat ‘beter’? En welk stukje ‘mezelf’ is goed maar heeft last van anderen, van een concrete situatie, misschien van iemand in het bijzonder? Kan ik dat stukje ‘irritatie’ wat ik niet kan veranderen proberen los te laten?

Probeer een zo concreet mogelijke praktijksituatie zo scherp mogelijk voor de geest te halen – zo’n oefening in Vasten is niet zweverig, is juist actief handelen in het verborgene – want voor anderen niet te zien – zo’n oefening in Vasten is leerzaam, heilzaam…
Wat zou mij behulpzaam kunnen zijn? Misschien durf ik een stukje van mezelf met iemand uit mijn omgeving te delen?
Of, als dat te spannend is, kan ik het ook voor mezelf opschrijven, van me af schrijven… Misschien moet ik er nog eens een keer op broeden?

Beste mensen, met dit soort vragen doe ik aan Vasten. Vaak gebruik ik een boswandeling van een uurtje voor een of enkele vragen. Ik stuur mezelf als het ware met een puzzelende vraag het bos in en laat gedachten opkomen waarmee ik ‘de binnenkamer van mijn ziel’ bekleed.

Voor mij werkt deze oefening heel goed. Alles wat relevant is hou ik vast.

Ik moest aan deze oefening denken bij Jezus’ woorden in het evangelie vandaag, om met niet teveel omhaal van woorden te bidden, zoals de heidenen dat doen. In de Romeinse wereld waarin Jezus leefde werd door sommigen vooral theatraal gebeden. Dat is bidden zodat iedereen kan zien hoe goed jij wel niet bent. Dat gedrag hekelde Jezus.

Bij Vasten doe je juist afstand van eigendunk en eigenbelang. Je neemt bij Vasten afstand van ego zonder jezelf te verliezen, eerder jezelf verdiepen. Vasten handelt altijd om het uitzuiveren van wat scheef is gegroeid.

Of zoals de prachtige liedtekst uit de Schotse Iona-traditie luidt:

Neem mij aan zoals ik ben
Zuiver uit wie ik zal zijn
Druk uw zegel op mijn ziel
En leef in mij

Misschien helpt het, als u zo dadelijk naar voren komt om getekend te worden door de vergankelijkheid, als u één knagend stukje van uzelf in gedachten heeft.

Probeer het eens. Het zal u goed doen.

(Bron: Mattheüs 6)

(Foto: Pieter Bruegel 1559 – strijd tussen Carnaval en Vasten – visual hunt, f_snarfel)

Jack Steeghs

Advertentie

Geef een reactie

Vul je gegevens in of klik op een icoon om in te loggen.

WordPress.com logo

Je reageert onder je WordPress.com account. Log uit /  Bijwerken )

Facebook foto

Je reageert onder je Facebook account. Log uit /  Bijwerken )

Verbinden met %s