Boerenpastoraat kijkt op een specifieke manier naar de wereld van boeren en tuinders: van binnenuit met het hart. Actueel is momenteel het beleidsvoornemen (voor de zoveelste keer maar nu lijkt het menens) om de veestapel in ons overvolle land flink in te krimpen. Wat doet zo’n bericht van bovenaf met zij die dagelijks werken met vee en alle risico’s dragen? Wat doet zo’n bericht met juist de boeren die tegen keuzes aanhikken en steun nodig hebben? Een korte blog over mijn lessen uit onze agrarische bedrijfsbeëindiging.

• Loslaten heb ik moeten leren, door het te doen. En ja, loslaten is eng als het betekent dat je niet alleen je vertrouwde zekerheden, werk en ritme van de dag achter laat maar ook een sprong waagt naar een heel andere toekomst, waarvan je de gevolgen vooraf nooit helemaal kunt doorzien. Loslaten wordt hiermee een soort van nieuwe geboorte. Elke boer zal hier tegenaan hikken en afhankelijk van perspectief en persoonlijke mogelijkheden keuzes maken. Spreek anderen, kies weloverwogen en zet een stap, dan wordt de weg persoonlijk en dat is altijd goed.

• Heb vrede met een naderend einde. Ik heb deze vrede opgezocht en gekoesterd door me juist niet te spiegelen aan anderen maar wel goed te luisteren. Vrede kun je leren, door voldoende rust en stilte toe te laten en dichtbij jezelf te blijven. Behulpzaam is om dagelijks aantekeningen te maken waarmee je eerlijk reflecteert op dat wat jouw beweegt.

• Leer van het verleden. Dit is voor mij een onuitputtelijke bron geworden. Ik sta er zelf van versteld. Al jong kon ik genieten van verhalen maar sprak er nooit over. Ook boeren zitten vol verhalen, vaak stilzwijgend. En de Bijbel is een agrarisch verhalenboek vol levenslessen die vaak verrassend actueel zijn, maar deze vruchten geven zich niet zomaar prijs. Achteraf gezien werd de kiem voor verhalen bij mij gelegd door sprookjesverhalen in de eerste klas. Weet dus goed waarvan je hart overloopt. Daar zit jouw kracht.

• Leef in het heden. In onze tijd lijkt het er vaak op alsof de realiteit zo wordt voorgesteld dat vandaag alles op scherp staat. Alles moet ineens helemaal anders. Dat is niet zo. Vandaag gaat over. Een hoogtepunt in succes of crisis is niet blijvend en pijn verandert met de tijd. Wees vooral nuchter en hou het persoonlijk en dichtbij: doe vandaag wat vandaag door jou gedaan kan worden. Realiseer goed waar je vandaan komt en waar je op afkoerst: zet elke dag een stap die bij jou past.

(Foto: collage van ons ouderlijk bedrijf met vader en zoon aan het werk)

Jack Steeghs