Afgelopen zondag de oogstdankviering in ZLTO afdeling De Peel tijdens de agrarische dagen in Someren. Onderstaand mijn overwegende woorden…

Ik weet niet of u het Bijbelverhaal dat we zojuist lazen goed kent. Het verhaal van ‘de verloren zoon’ is uitgekozen omdat het een verhaal is vanuit een agrarische leefwereld… met een universele strekking. Dat verhaal van de vader en zijn twee zonen, waarbij de ene zoon het liefst trouw thuis aan de slag blijft… en de ander graag eerst de wereld buiten het erf wil verkennen. Een verhaal over een familie. Over roeping, spanning tussen generaties, karakterverschillen tussen zonen.. en vooral een verhaal over de kracht van het leven als je het onder ogen durft te komen. Een verhaal over de wederkerige kracht van vergeving. Ik blijf de evangelielezing van ‘de verloren zoon’ vooral zó mooi vinden vanuit die vader… die de jongste – die er een potje van maakte, maar later berouw toonde – met open armen staat op te wachten. Die vader die zo blij is dat de boel weer bij elkaar komt en daarom de brave zoon corrigeert met dat net zo prachtige: ‘Mijn jongen, jij bent altijd bij me, en alles wat van mij is, is van jou. We kunnen toch alleen maar feestvieren en blij zijn? Want je broer was dood en is weer tot leven gekomen, hij was verloren en is teruggevonden.’ En waar u ‘vader’ hoort, kunt u ook ‘moeder’ horen. Zowel in de Bijbelse tijd als de onze hebben vaders en moeders nodig – mensen die zorgdragen dat de overdracht tussen de generaties zo goed mogelijk verloopt. Vorige week heb ik een boerenfamilie in Someren opgezocht, om in deze viering met drie generaties op één erf een kort gesprek over gezond boerenverstand te kunnen hebben… over hoe zij in hun leven en werken staan, hoe zij het geleefde leven aan elkaar doorgeven.

(In de viering een gesprek met grootvader, vader en zoon. Hoe zij in hun leven staan. Wat me bijblijft: de trots in de ogen van grootvader, de doorgaande lijn die vader verwoordt en de zoon die genoeg vertrouwen toont om de toekomst tegemoet te treden… En op de achtergrond bepaald niet zonder betekenis: de rest van het gezin. Na de viering hoor ik aan de koffie van de vele stoppende boeren in Brabant. Een voor een. Ik denk later: wat zou het goed zijn als de landbouworganisatie meer initiatieven ontplooit waardoor elke persoonlijk geleden verlieservaring gezamenlijke zeggingskracht voor de sector kan krijgen. Stoppen is niet zomaar iets voor mensen in de land- en tuinbouw. Stoppen kan eigenlijk niet. Je kunt stoppen ook niet afdoen met ‘taboe’. Het is veel meer dan dat. Het is belangrijk voor ieders leven om tijd met elkaar nemen te nemen als er echt iets verandert in het gezamenlijke goede. Want het is het gezamenlijke aardse dat ons allemaal voedt – of pijn doet, als het ontbreekt).

In kerk en geloof draait het leven niet om maakbaarheid, maar om leefbaarheid. De blikrichting vanuit Schrift en profeten corrigeert eenzijdige maatschappelijke trends, zoals de grote misvatting in onze tijd dat ieder mens de eigen boontjes kan doppen. Wie gelooft dat wij hier niet zomaar op aarde zijn en een opdracht te vervullen hebben, die kan gevoelig worden voor dat oeroude verhaal van God met mensen. Een kernprincipe uit de Schrift is menswording: Mens bén je niet maar wórd je… en daar heb je anderen voor nodig. De grondlegger van ZLTO/NCB en Rabobank, geestelijk vader pater van den Elsen, zag dat heel goed. En zijn opvolgers net zo. De coöperaties zijn niet voor niets opgericht. Het is daarom meer dan jammer dat de organisatiegraad van de agrarische sector als geheel is gedaald. De Bijbel spreekt over een ideale wereld. Van een leven zoals het kán. Daarom spreekt Jezus vaak in gelijkenissen die mensen meenemen vanuit het leven dat ze leiden. Gelijkenissen zoals die van ‘de verloren zoon’ geven te denken over hoe onze samenleving kán zijn. Het goede leven, leven met een gezond boerenverstand, kán altijd beginnen – hier zit de hoop in de Schrift. Het goede leven kán altijd maar ‘het goede leven’ komt nooit zomaar aanwaaien. Er is inzet van mensen nodig en niemand kan gemist worden. We hebben elkaar hard nodig mensen. Wie u ook bent, wat u ook beweegt in het leven. Blijf elkaar zien, hoe verschillend we misschien ook zijn. Blijf elkaar opzoeken. Blijf met elkaar babbelen over de hoop die in jou leeft. Wie dat doet werkt aan toekomst en laat zijn of haar gezonde verstand werken.

(Bron: Lucas 15)

Jack Steeghs