In 2014 is melkgeitenhouderij van der Schans in Hurwenen de plek waar ik maandelijks een halve dag mee mag lopen. Vandaag wordt mij een spiegel voorgehouden. Over verantwoordelijkheid nemen en geven. Boer-zijn in onze samenleving. Hoe gaat dat hier in zijn werk?

Op het tweede bedrijf in Kerkdriel wordt momenteel de melkstal geïnstalleerd. Een groot koppel geiten mag binnenkort voor het eerst gemolken worden. Het wordt hoog tijd dat de melkstal klaar komt.
De boer geeft leiding aan dit installatieproces maar is in de uitvoering afhankelijk van medewerkers van installateurs en benodigde materialen. Naar mijn idee is de boer er vandaag niet helemaal gerust op. Maar dat laat hij aan de medewerkers van het installatiebedrijf niet zo blijken.
Leiding geven is verantwoordelijkheid nemen én geven. Voor deze boer betekent dat oog hebben voor de voortgang van het werk. Vanuit een zeker basisvertrouwen. In hemzelf en in de anderen die hij op de werkvloer aantreft. Rust. Dat is kennelijk allemaal belangrijk. Ik zie de boer in de rol van meewerkend voorman. Ik zie hem goed luisteren en de eigen kijk op de zaak met praktijkovertuiging inbrengen. Later zegt hij me:

‘Eigenlijk zou ik de hele dag in de buurt van de medewerkers moeten blijven. Niet omdat ik ze niet vertrouw. Wel om het proces zo goed mogelijk te laten lopen. Nu hoor ik weer dat een bepaald onderdeel in heel Nederland kennelijk niet te krijgen is. Hoe is het mogelijk? En ik heb het nu echt nodig!
Toch laat ik deze ergernis de komende paar uur los. Ik heb de telefoon stand-by en ik zie het straks wel als ik weer thuis ben.’

Nu gaat de boer iets heel anders doen. Een familielid kan zijn ondersteuning goed gebruiken. Daarom heeft hij gisteravond doorgewerkt en was hij vanmorgen vroeg op. Verantwoordelijkheid nemen en geven vraagt offers en doortastendheid. Ik proef in hem een soort van ‘kompas’ waar hij feilloos op vertrouwt. Ik proef ook een bepaalde visie op ondernemerschap die veel verder reikt dan de zakelijke onderneming op dit erf.

In een gesprek met Johan Weerkamp hoorde ik onlangs het volgende over agrariërs en hun staan in het boerenleven:

‘Kenmerkend voor boeren is hun cyclische verstaan van het leven. In onze huidige tijd maken veel commerciële ondernemingen zichzelf bekend met beloftes dat het morgen beter wordt. Lineair denken. Een agrariër weet dat het morgen anders wordt. Of het beter wordt is de grote vraag. Dat merkt hij dan wel. Daar heeft hij door de eeuwen heen mee leren leven. Op dat basisvertrouwen durft hij te varen.’

Amen.

Jack Steeghs