Identiteit is altijd een complex begrip geweest. Identiteit is veel breder en dieper dan een bepaald gender, politieke voorkeur of geloofsstroming als stempel op jou kan drukken… Identiteit is niet iets statisch en dagelijks in wording. En het mooie is dat jouw geleefde bronnen doorklinken. Op een bepaalde manier hoeft daarom niemand uit de tijd te geraken. In een korte blogserie naar Kerstmis toe – eindigend vandaag op tweede kerstdag – schrijf ik erover als een soort van advies aan ons allen: omarm jouw realiteit. Omdat dat wat we doen in het heden mag gebeuren. Wat mezelf betreft: omdat ik door mijn agrarische achtergrond en pastorale werk voortdurend in aanraking kom met de mens en zijn wording.  

Nuance vraagt om handelen op het grensvlak

Je hoeft niet gestudeerd te hebben om je te kunnen realiseren dat de werkelijkheid altijd complex is en dat gemakkelijke oplossingen voor ingewikkelde vraagstukken niet bestaan. Bijvoorbeeld een zichzelf met data lerend instrument als Artificial Intelligence is prachtig zolang je AI als instrument blijft zien: een hulpmiddel dat om inkadering vraagt. Ook robotisering van geestdodend handwerk en andere technologische vondsten lijken me vooruitgang om beter met onze weerbarstige realiteit om te kunnen gaan. Maar techniek blijft een hulpmiddel. Vele kwesties in onze wereld vragen toch echt om als mensen samen te werken, keuzes maken en ernaar handelen. Eigenbelang zal altijd een factor zijn, net als economische belangen en culturen die elkaar niet zomaar verdragen. Zeker grote vraagstukken zoals klimaat, vluchtelingen en veiligheid vragen allereerst om de realiteit onder ogen te komen, verschillen te zien en te waarderen dat we allemaal mensen zijn. Net als de realiteit dat de wereld maar beperkt maakbaar is.

Zo zien we ook jaarlijks in het Kerstverhaal dat niet voor niets wordt doorverteld. Heilshistorie trekt volle kerken, ook in ons geseculariseerde land. De wonderlijke geboorte van vluchtelingenzoon Jezus op een plek waar geen plaats is spreekt tot de verbeelding. Geen fatsoenlijke plek van leven voor de brenger van licht en leven. Een soort tijdloze oproep om elkaar onder ogen te blijven houden en te handelen in zijn geest daar waar menswaardigheid met voeten wordt betreden.

(Bij de foto: Maria omarmt haar realiteit: de pasgeboren baby Jezus in de geboortegrot – Orientalis, Heilig Land Stichting)

Jack Steeghs