Twee weken geleden was de afscheidsbijeenkomst van het Landelijk Bureau Disk (1972-2014) en de Arme Kant van Nederland in Amersfoort. Overmorgen sluit het Bureau. Het arbeidspastoraat is voor mij een van de aanleidingen geweest om als boer theologie te gaan studeren. Een bron om te koesteren.

Omdat geloven voor mij primair handelt over de bezieling van mensen in hun gewone leven en werken word ik in het instituut kerk het meest geraakt door wat er gebeurt op het snijvlak van samenleving en geloven.
Mensen leven en sterven niet voor zichzelf alleen (naar Romeinen 14). Niemand kan zonder gemeenschap. Niemand kan zonder God. Zo is de geloofstraditie waar ik in groot ben geworden ingekleurd. Dat voelt voor mij vertrouwd.

Zelf ben ik nooit arbeidspastor geweest. Ik heb wel van de rijke geschiedenis mogen proeven. In het bisdom Breda en later in het aartsbisdom Utrecht. Tijden veranderen. Ik herinner me nog levendig het afschaffen van het arbeidspastoraat in het aartsbisdom in 2005. Een arbeidspastor had nog het plan in zijn achterhoofd om alle varkenshouders in zijn gebied op te zoeken. Een tijdrovende en (dus) dure bezigheid. Maar wat is duur? Kun je aandacht voor mensen in dergelijke termen uitdrukken? Wat zeg je daarmee? En wat maskeer je?

Het werk van arbeidspastores is gebleven, maar de betaalde werkers gingen noodgedwongen een andere toekomst tegemoet.
Het lijkt er in onze samenleving steeds op dat wat betaald wordt bestaat en dat wat niet betaald wordt niet – of minstens minder belangrijk is. De bijdrage van het hele netwerk Arbeidspastoraat Disk aan het bewustzijn van het containerbegrip ‘arbeid’ blijft voor mij een van haar belangrijkste erfenissen. Wie er door gegrepen is kan niet anders dan dit besef koesteren en doorgeven.

Typologie van de arbeidspastor
Als jij als vertegenwoordiger van jouw geloofstraditie de Eeuwige kunt vertegenwoordigen door met arbeidende mensen mee te werken en dat wat er allemaal gebeurt te heiligen, recht te doen en aan hen terug te geven… en als het nodig is zélfs het personeelsbeleid mee helpen te veranderen… Dan zit je midden op de werkvloer van het arbeidspastoraat. Dan lever jij een belangrijke bijdrage aan het op de arbeidsvloer proeven van het verschil tussen woestijn en Beloofde Land.

Jack Steeghs