Bijna 4 jaar geleden overleed ons pap, ruim 3 maanden geleden ons mam. De generatie die mij is voorgegaan is uit de tijd gevallen. ‘Nu mag ik het van hen geleerde waar gaan maken’, bedenk ik als enig kind, die vele jaren met hen leefde en werkte… Een blogserie over levenslessen van vroeger voor NU (32).

Stamboom van een familie. De foto hing altijd bij oma en opa Steeghs in de woonkamer. Ik kwam er tweewekelijks op zondag (de andere zondag bij de andere oma en opa). Niet na de mis, want die hadden wij op zaterdagavond al gehad. Vertrouwd. Net zoals de andere in Nederland wonende broers en zussen van pap ook kwamen (twee verruilden begin jaren vijftig na hun militaire dienstplicht de armoe in Nederland voor de uitdaging in Nieuw Zeeland). Allemaal aan de uitgerekte tafel in de burgerlijke woning, net in het centrum van het dorp. Aan de koffie en de vlaai. Behalve de kleinkinderen. Die speelden in en om het huis. En werden later door oma naar binnen geroepen voor iets lekkers. Het ouderlijke huis is sterk in het bijeen houden van de ‘warme’ en de ‘koude’ kant. Zolang het er is, ook al zijn de steunpilaren op leeftijd of sterk zorgbehoevend, er is een (zorg)band. Met gewoontes, taken en rituelen die de samenhang bestendigen en een sterk besef voeden: hoe verschillend ook, dit zijn wij en wij horen bij elkaar! Als de samenvragende generatie wegvalt verschuiven de betrekkingen in elke familie, meestal door versterving. Er is dan geen gezamenlijk adres meer, geen reden om zonder feestelijke aanleiding bijeen te komen. En dus verwateren de banden met hen die het verst van jou af staan: ze drijven af en worden plichtmatiger. Het gebeurt gewoon, zonder schuld. Als er serieuze reisafstanden zijn worden banden al gauw diffuser. De familie blijft maar de betrekking? Het komt ook voor, eigen ervaring, dat de betrekking er zomaar ineens weer kan zijn. Ook na jaren afstand. Dat vind ik nou een wonder in ons menszijn. Er is altijd weer een kans op het aanhalen van vertrouwde banden die misschien een tijdlang uit beeld leken. En toch, heeft het wel wat, die heel regelmatig samenkomende vruchten van dezelfde boom. Als jij daar deel van uitmaakt, koester deze rijkdom. Mis je het, weet dat er slechts één stap zit tussen jou en de ander. Voor je het weet stroomt er weer voeding door de stam en worden er nieuwe loten verwelkomt. Om te koesteren.

Jack Steeghs